آشنایی با نمودار های شمعی

نمودارهای OHLC در نمودارهای قیمت تحلیل تکنیکال به چه معناست

آشنایی با نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال، با کمک نمودارها انجام می‌شود. در واقع، نمودارها آشنایی با نمودار های شمعی قیمت‌ها را در یک بازه‌ی زمانی مشخص (از ۱۵ دقیقه تا ۱۰ ساله) نشان می‌دهند. در تحلیل تکنیکال از انواع نمودار قیمتی استفاده می‌شود که هر کدام از آن‌ها کاربرد و ویژگی‌های خاص خودشان را دارند. نمودارهای خطی، شمعی (کَندِلی) و میله‌ای از معروف‌ترین نمودارهای قیمتی تحلیل تکنیکال هستند. اما در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ ، قصد داریم تا علاوه بر این سه نمودار معروف، نوع دیگری از نمودارها به نام نمودار هیکن آشی (Heikin Ashi) را نیز به شما معرفی کنیم که احتمالاً کمتر با آن آشنا هستید. آشنایی با انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال به معامله‌گران کمک می‌کند تا با استفاده از این ابزار، به نتایج دقیق‌تری از تحلیل بازار دست یابند. لذا به کلیه علاقه‌مندان به تحلیل تکنیکال در بورس توصیه می‌کنیم تا این مقاله را از دست ندهند. اگر دانش کافی در این مباحث ندارید در ابتدا آموزش آنلاین تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده نمایید.

منظور از نمودارهای OHLC، در نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال چیست؟

نمودارهای OHLC در نمودارهای قیمت تحلیل تکنیکال به چه معناست

پیش از آشنایی با انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال لازم است تا با نمودارهای OHLC آشنا شوید. نمودارهای OHLC، نمودارهایی هستند که چهار قیمت باز (OPEN)، قیمت بسته (CLOSE) و قیمت بالا (HIGH) و قیمت پایین (LOW)، در آنها نمایش داده می‌شود. نمودارهای خطی، جزو این دسته از نمودارها نیستند.

• قیمت باز (OPEN): اولین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت بسته (CLOSE): آخرین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت بالا (HIGH): بیشترین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت پایین (LOW): کمترین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.

انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

مدلهای مختلف نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

گفتیم که انواع مختلفی از نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال وجود دارد. در این مقاله به بررسی ۴ نمونه از این نمودارها خواهیم پرداخت:

۱. نمودار خطی، از معروف‌ترین نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

نمودار خطی، از معروف‌ترین و البته ساده‌ترین نمودارهای قیمت تحلیل تکنیکال می‌باشد. این نمودار از به هم وصل کردن آخرین قیمت‌ها یا به عبارتی همان قیمت‌های بسته شدن به دست آمده است. در واقع، قیمت بسته شدن (close price) در یک روز معاملاتی، یک نقطه از نمودار خطی را برای ما آشنایی با نمودار های شمعی می‌سازد. ایراد نمودارهای خطی این است که راجع به قیمت باز شدن سهم و یا بالاترین یا پایین‌ترین قیمت، اطلاعاتی در اختیار سهامداران قرار نمی‌دهد. درست است که تمرکز در این نمودار روی حرکت قیمت‌های پایانی است، اما در نرم‌افزارهای مختلف این موضوع می‌تواند قابل تغییر باشد. شما می‌توانید به دلخواه خودتان در نرم‌افزار تنظیم کنید که نمودار با چه قیمتی ترسیم گردد. به هرحال این موضوع مساله‌ی چندان مهمی نیست و بهتر است از گزینه‌ی پیش‌فرض نرم‌افزار که همان قیمت پایانی است، استفاده کنیم.

۲. نمودار میله‌ای

نمودار میله‌ای هم نوع دیگری از نمودارهای قیمت می‌باشد که از جمله نمودارهای OHLC به حساب می‌آید. نمودارهای میله‌ای خود بر دو قسم هستند. نمودار میله‌ای کاهشی و نمودار میله‌ای افزایشی. همان‌طور که در شکل مشاهده می‌کنید، در نمودار میله‌ای کاهشی یا منفی، قیمت باز شدن سهم در بالا قرار دارد. وقتی نمودار میله‌ای کاهشی یا نزولی باشد، یعنی ارزش سهام طی آن دوره افت کرده است. اما در نمودار میله‌ای افزایشی یا مثبت، قیمت بسته شدن سهم در بالا قرار دارد. نمودار میله‌ای افزایشی، نشان می‌دهد که سهم در آن بازه‌ی معاملاتی رشد کرده است.

۳. نمودار آشنایی با نمودار های شمعی شمعی، از پرکاربردترین نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

نمودار شمعی (کَندِلی)، از پرکاربردترین و معروف‌ترین نمودارهای قیمت به شمار می‌آید. ژاپنی‌ها از کندل، در قرن هجدهم برای بررسی قیمت برنج استفاده می‌کردند. این نمودار همه‌ی اطلاعات نمودار میله‌ای را در خودش دارد و هر دوی این نمودارها از نوع OHLC هستند. اما نمودار میله‌ای از لحاظ بصری، جالب‌تر و تفسیر آن هم آسان‌تر است. یک نمودار شمعی از دو بخش بدنه‌ی اصلی و سایه (دم یا فتیله) تشکیل شده است. بدنه‌ی اصلی، نشان دهنده‌ی قیمت باز و بسته شدن می‌باشد. سایه‌ها نیز نشان دهنده‌ی بالاترین و پایین‌ترین قیمت می‌باشد. اگر قیمت سهم صعودی باشد، بدنه‌ی شمع سفید یا سبز است و اگر قیمت نزولی باشد، بدنه‌ی شمع سیاه یا قرمز است.

۴. نمودار هیکن آشی

نمودار هیکن آشی، نوع دیگری از نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال می‌باشد. هیکن آشی (Heikin Ashi)، در واقع یک عبارت ژاپنی است و به معنای «کندل میانگین» می‌باشد. دلیل آن هم این است که کندل‌ها در نمودار هیکن‌آشی به نوعی با میانگین کندل‌های قبل سر و کار دارد. در واقع، در نمودار هیکن آشی هر کندل دقیقا از وسط بدنه‌ی کندل قبلی باز می‌شود. این دسته از نمودارها، مشتق شده‌ی نمودارهای شمعی (کندل استیکی) هستند. تکنیک هیکن آشی از برخی از ویژگی‌های نمودارهای کندلی استاندارد برخوردار هستند اما برای کندل‌های آغازین، پایانی، کف و سقف از فرمول دستکاری‌ شده‌ای استفاده می‌کند. در نمودارهای هیکن آشی قیمت‌های باز، قیمت واقعی نیستند و به کندل قبل بستگی دارد. قیمت بسته شدن کندل‌ها در هیکن آشی میانگینی از ۴ قیمت واقعی (باز، بسته، بیشترین و کمترین قیمت) در نمودار کندلی معمولی است. به عبارتی محاسباتی که برای قیمت close انجام می‌گیرد بر اساس قیمت‌های واقعی است.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به ۴ مورد از نمودارهای آشنایی با نمودار های شمعی قیمت در تحلیل تکنیکال صحبت کردیم. دقت داشته باشید که این‌ها که اینها تنها مواردی از نمودارهایی هستند که مورد استفاده‌ی تحلیل‌گران قرار می‌گیرند. اما افزایش دانش و آگاهی در رابطه با تحلیل نمودارهای مختلف، به تریدرها کمک می‌کند تا با به‌کارگیری اصول تحلیل تکنیکال پیش‌بینی مناسب‌تری نسبت به آینده‌ی قیمت‌ها داشته باشند و تصمیمات بهتری اتخاذ نمایند. به‌طور کلی بهتر است جهت بهره‌گیری بهتر از تحلیل تکنیکال، تحلیل‌های انجام شده توسط حرفه‌ای‌های بازار را نیز ببینید و بخوانید. این کار به شما کمک می‌کند تا آگاهی کافی در زمینه‌ی استفاده از ابزارهای مورد نیاز را به‌دست آورید. برای آشنایی بیشتر و بهتر با این مباحث در ابتدا دوره آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده نمایید. چراغ به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا با ارائه‌ی مطالب و دوره های آموزش بورس به شما برای انجام معاملات پرسود و سرمایه‌گذاری در این بازار پرتلاطم، کمک کند.

جزئیات خبر

آشنایی با نمودارهای تحلیل تکنیکال کمک می‌کند تا از این ابزار به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.

نمودارهای مختلف در تحلیل تکنیکال کمک می‌کنند تا نتیجه گیری در مورد تحلیل بازار با دقت بیشتری انجام شود. هر کدام از انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارد.

در این مقاله قصد داریم تا شما را با نمودارهایی که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند و نحوه عملکرد آنها آشنا کنیم.

همان طور که می‌دانید از تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی وضعیت آینده بازار و نحوه تغییر قیمت‌ها استفاده می‌شود. تحلیل تکنیکال با بررسی و ثبت وضعیت بازار در قالب نمودار پیشبینی وضعیت بازار را انجام می‌دهد.

اما باید دانست که این نمودارها شامل چه مواردی هستند و نحوه استفاده از آنها چگونه است. آشنایی یا انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال کمک بزرگی برای افرادی است که می خواهند در این زمینه فعالیت داشته باشند.

نمودارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال

با توجه به اینکه نمودار یک ابزار بصری برای ارائه گزارش است، استفاده از آن تاثیر بالایی در افزایش آگاهی دارد. اگر فرد دانش مطالعه نمودار را داشته باشد به راحتی می‌تواند وضیعت قیمت‌ها را شناسایی کند.

به نوعی می‌توان گفت بدون استفاده از نمودار، تحلیل تکنیکال کارایی خاصی نخواهد داشت.

استفاده از نموار برای بررسی متغیر در طول زمان ضروری است. افرادی که مهارت لازم از تحلیل تکنیکال دارند برای تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری راحت‌تر عمل می‌کنند.

در ادامه سعی می کنیم با انواع این نمودارها به صورت خلاصه آشنا شویم. مشخص است که تحلیل و بررسی این نمودارها به دانشی فراتر از آشنایی سطحی با آن ها نیاز دارد.

نمودار خطی

نمودارهای مختلفی توسط تحلیلگران برای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از این نمودارها نمودار خطی است که برای مشخص شدن تغییرات قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد. تمرکز در این نمودار روی حرکت قیمت‌های پایانی است.

نمونه: نمودار خطی سهام ایران خودرو

در حقیقت بدست آمدن این نمودار با استفاده از اتصال قیمت‌های پایانی مربوط به دوره‌های زمانی مختلف انجام می‌شود.

نمودار خطی از جمله نمودارهای پرطرفدار در تحلیل تکنیکال است و توسط تحلیل‌گران زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درک آسان و ساده تغییرات و نوسانات قیمت‌ها در طول زمان از ویژگی‌های منحصربفرد این نمودار است.

زمانی که تغییرات قیمت پایانی مدنظر است و ارزیابی تحلیل‌گران روی قیمت‌هایی است که به توافق عمومی رسیده است، نمودارهای خطی کاربرد دارند.

جالب است بدانید که تایید حرکت‌های آینده و همچنین تغییر انتظارات از جمله اطلاعات مهمی است که قیمت پایانی در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد.

این که هر نمودارهای خطی چگونه می‌توانند چنین اطلاعاتی را در اختیار تحلیل‌گران قرار دهند باید به صورت مجزا مورد بررسی قرار گیرد. دانش استفاده از نمودار به مراتب مهم‌تر و اساسی‌تر از آشنایی با آن است.

نمودار میله‌ای

نمودار دیگری که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده معامله‌گران قرار می‌گیرد، نمودار میله‌ای است. این نمودار علاوه بر اینکه می‌تواند قیمت پایانی را نمایش دهد در هر دوره زمانی می‌تواند قیمت پایین و بالا و قیمت باز را هم نمایش دهد.

نمونه: نمودار میله‌ای ایران خودرو

نمودار میله‌ای یکی از محبوب‌ترین نمودارهای مورد استفاده در ایالات متحده آمریکا به شمار می‌رود. کارایی بسیار بالای این نوع نمدار در تحلیل تکنیکال باعث شده تا در بورس‌های مختلف آمریکا، بسیاری از تحلیل‌گران بورس از این نمودارهای تحلیل تکنیکال استفاده کنند.

بالاترین قیمت High Price در نمودار میله‌ای با نوک هر میله عمودی و Low Price یا پایین ترین قیمت با ته هر میله نمایش داده می‌شود.

خط کوچک موجود در سمت راست میله Close Price یا قیمت پایانی است و زبانه موجود در سمت چپ میله Open Price یا قیمت باز را نمایش می‌دهد. البته بعضی مواقع در نمودار میله‌ای ممکن است قیمت باز نمایش داده نشود.

برای معامله گران اهمیت زیادی دارد که وضعیتی که قیمت پایانی نسبت به قیمت باز دارد چه مفهومی را در بر می گیرد. در صورت بیشتر بودن قیمت پایانی از قیمت باز، میله افزایشی به وجود می‌آید. شکل گرفتن میله افزایشی به این مفهوم است که افزایش قیمت در جریان معاملات بازار رخ داده است.

زمان قرار گرفتن قیمت پایانی در نقطه‌ای پایین‌تر از قیمت باز نشان‌دهنده کاهش قیمت در جریان معاملات بازار است. نحوه تغییر قیمت بالا و پایین و باز و بسته در طول هر کدام از دوره‌های زمانی توسط هر میله نشان داده می‌شود.

نمودار شمعی

نمودار شمعی از دیگر مواردی است که در تحلیل تکنیکال برای تحلیل و بررسی قیمت‌ها به کمک تحلیل‌گران می‌آید.

این نوع نمودار، پرکاربردترین نمودار برای تحلیل تکنیکال آشنایی با نمودار های شمعی در ایرانی است.

نمونه نمودار شمعی (سهام ایران خودرو):

قدمت نمودارهای شمعی در میان ژاپنی‌ها به بیش از 200 سال می‌رسد. البته همزمان با توسعه یافتن بازارهای مالی در دیگر نقاط جهان هم این نمودار مورد استفاده قرار گرفت.

در نمودار شمعی هم مانند نمودار میله‌ای سرشمع نشان‌دهنده بالاترین قیمت و ته شمع هم نشان‌دهنده پایین‌ترین قیمت است.

نمودارهای شمعی با نام کندل استیک نیز شناخته می‌شوند.

رنگ بدنه نشان‌دهنده قیمت‌های باز و پایانی است. در حقیقت می‌توان گفت هر شمع متشکل از دو بخش سایه و بدنه است. سایه‌ها مشخص کننده دامنه تغییرات قیمت در طول دوره زمانی مشخصی است.

فاصله بین قیمت باز و پایانی هم توسط بدنه شمع شناسایی می‌شود. در صورت کمتر بودن قیمت پایانی از قیمت باز، حالت شمع کاهشی در نمودار شمعی بوجود می‌آید. در این حالت نمایش بدنه شمع به صورت سیاه یا توپر است.

حالت شمع افزایشی هم زمانی پیش خواهد آمد که قیمت پایانی بالاتر از قیمت باز باشد. در آشنایی با نمودار های شمعی این حالت نمایش شمع به صورت توخالی یا سفید رنگ است.

به نوعی می‌توان گفت که برداشتی که معامله‌گران از وضعیت بازار دارند وابسته به بدنه شمع است. در صورت بلندتر بودن بدنه شمع نسبت به سایه‌ها، نمودار شمعی نشاندهنده فشار فروش یا خرید است.

به طور کلی می‌توان این‌طور نتیجه گیری کرد که تعیین ضعف یا قدرت بازار و همچنین تعیین انتظارات وابسته به اندازه سایه و بدنه است.

زمانی می‌توان از روی نمودار شمعی شدت تقاضای بازار را نتیجه‌گیری کرد که بدنه شمع بلند و توخالی بوده و نسبت به سایه‌ها کوتاه‌تر باشد.

شمع های ژاپنی: هم نبوغ، ساده است

شمع های ژاپنی متداول ترین نوع نمودار قیمت در میان معامله گران هستند که تغییرات قیمت های بازار سهام، جفت ارزها، کالاها و غیره را بازتاب می دهند و نوعی از اندیکاتورهای تکنیکی محسوب می شوند که نوسانات تغیر قیمت بازار درون فاصلۀ ساخته شدن یک شمع (چهارچوب زمانی) را بازتاب می دهند.

محبوبیت این نوع از نمودار به دلیل این است که این نمودار همزمان با نمایش روند بلند مدت، رفتار کلی قیمت مربوط به زمان ساخته شدن یک شمع (چهارچوب زمانی) را بازتاب می دهد.

ساختار

برای نمایش قیمت یک ابزار مالی به کمک شمع ها، نیاز به قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، اوج ها و کف ها برای هر چهارچوب زمانی وجود دارد. هر شمع از یک بدنۀ سیاه یا روشن و یک سایۀ فوقانی و تحتانی تشکیل می شود. لبه های بدنۀ شمع نیز بازتاب دهندۀ قیمت های باز شدن و بسته شدن و لبه های فوقانی و تحتانی بازتاب دهندۀ اوج ها و کف های مرتبط با دورۀ زمانی هستند.

پیکربندی شمع ها الگوهای بسیاری دارد. ساده ترین حالت، تغییرات یک شمع است:
شمع روشن – نشان دهندۀ رشد قیمت و علامت فعالیت قوی خریداران است. هرچه شمع روشن بلندتر باشد، قیمت بسته شدن بالاتر و حرکت صعودی قوی تر است.
شمع تیره – نشان دهندۀ کاهش قیمت و علامت فعالیت قوی فروشندگان است. هرچه شمع تیره بلندتر باشد، قیمت بسته شدن پایین تر و حرکت نزولی قوی تر است.
سایه های فوقانی و تحتانی – نشان دهندۀ اوج ها و کف ها در یک چهارچوب زمانی هستند. اگر سایه های شمع کوتاه باشند نشان می دهد که در دورۀ زمانی مربوط به شمع اکثر معاملات در قیمت های بسته شدن و باز شدن متمرکز بوده اند. اگر سایه های شمع بلند باشند نشان می دهد که در مدت زمان تشکیل شمع، معاملات از قیمت های بسته شدن و باز شدن فاصله داشته اند. اگر بدنۀ شمع (فاصلۀ قیمت بین باز کردن و بستن معامله) کوچک باشد قاعدتاً نشان می دهد که نوسان درون چهارچوب زمانی زیان بوده یا روند تغییر کرده است.
چکش – بدنۀ کوچک شمع و سایۀ بلند آن نشان دهندۀ عدم توانایی بازار برای ادامۀ فروش است به عبارت دیگر قیمت احتمال به کف رسیده است و انتظار می رود که دوباره افزایش یابد. چکش عبارت است از "وارونگی صعودی" که در یک روند نزولی ایجاد شده است.
دوجی (Doji) – بدنۀ بسیار کوچک شمع. قیمت های بسته و باز شدن این شمع برابر هستند. دوجی حاصل ترکیب انواع دیگر شمع است. ظهور چندین دوجی در یک نمودار نشانگر نوسان شدید بازار است. ضمن اینکه حرکت ابتدایی می تواند بسیار قوی باشد.
ماروبوزو (Marubozu) – شمع فقط دارای یک بدنه است بدون هیچ سایه ای. اگر بدنه تیره باشد، فروشندگان با حفظ روند نزلی غالب هستند و اگر بدنه روشن باشد خریداران با حفظ روند صعودی غالب هستند.

پیشینۀ تاریخی

اعتقاد بر این است که معامله گری به اسم "هوما مونهیسا" (Homma Munehisa) در قرن هجدهم نمودارهای شمعی را اختراع کرد. او بازار آتی (بخصوص برنج) را بر مبنای اوج ها و کف های قیمت درون یک دورۀ زمانی معین و همچنین قیمت های آغاز و پایان یک دورۀ معین را تحلیل می کرد. زمانیکه کار در بزرگترین بورس سهام ژاپن را شروع کرد به مطالعۀ روانشناسی معامله گران و تاثیر عوامل مختلف بر ایجاد قیمت ها پرداخت.

غرب نمودارهای شمعی را در ابتدای دهۀ 1990 کشف کرد. "استیو نیسون"، یک تحلیلگر تکنیکی، توسط یک خانم ژاپنی که یک کارگزار بود با نمودارهای شمعی آشنا شد. او پس از آشنایی با شمع اقدام به نوشتن کتابی به اسم "شمع های ژاپنی: تحلیل گرافیکی بازارهای مالی" پرداخت. این کتاب موفقیت زیادی کسب کرد و در میان معامله گران بسیار مورد استقبال قرار گرفت.